Jam e bindur që kafeja
ka shumë fansa, madje edhe ata që nuk janë, ndoshta nuk kanë pirë kafenë e
duhur.
Unë kam folur këtu për
vendet dhe për cappuccino-n e bërë mirë më parë dhe përsëri them që të gjesh një
ekspres të bërë mirë nuk është aq e lehtë. Prandaj do përpiqem të përshkruaj
shkurtimisht se çfarë duhet të kemi parasysh kur pijmë një ekspres, duke e ndarë
në pjesën e kualitetit të kafesë (1 dhe 2) dhe pjesën e teknikës së
trasformimit korrekt në lëng (3 dhe 4)
Mishela
Gjithçka nis nga
origjina. Kokrrat e kafesë, pasi përzgjidhen në vendet e origjinës, selektohen
sipas cilësisë dhe më pas shpërndahen në fabrika të ndryshme. Në këto fabrika,
të cilat janë gjithashtu të markave të ndryshme, përgatitet ajo që quhet
mishela, ose përzierja e llojeve të ndryshme të kafesë. Secila markë ka
raportet e veta të përzierjeve dhe të llojeve, receta këto që mbahen sekret.
Arabike apo Robuste
Kafetë ndahen në dy
kategori: Arabike dhe Robuste. E para është një kafe e cilësisë së lartë, me
aromë e shije delikate, me ngjyrë të çelët dhe më e hollë.
Robuste është një kafe
me aromë dhe shije shumë të fortë, ngjyrë të errët, më e trashë dhe zakonisht
përbëhet prej kokrrave të kafesë me cilësi më të ulët.
Legjendë urbane
Shpesh dëgjojmë që kur kafeja e mban sheqerin sipër është e bërë siç duhet. Në fakt, kjo është një legjendë urbane sepse në të vërtetë një kafe që e mban sheqerin është ose një kafe Robuste, shumë e trashë dhe jo cilësore, ose një kafe, siç quhet rëndom, e “djegur”… ose të dyja. Prandaj duhet të kemi kujdes dhe t’i besojmë vetëm shijes. Sepse shija e kafesë është ajo që do të na mbetet në gjuhë edhe disa orë pasi e kemi konsumuar.
Shpesh dëgjojmë që kur kafeja e mban sheqerin sipër është e bërë siç duhet. Në fakt, kjo është një legjendë urbane sepse në të vërtetë një kafe që e mban sheqerin është ose një kafe Robuste, shumë e trashë dhe jo cilësore, ose një kafe, siç quhet rëndom, e “djegur”… ose të dyja. Prandaj duhet të kemi kujdes dhe t’i besojmë vetëm shijes. Sepse shija e kafesë është ajo që do të na mbetet në gjuhë edhe disa orë pasi e kemi konsumuar.
Pasi të keni përzgjdhur
markën tuaj të parapëlqyer, në varësi të shijes, është koha për ta shijuar
atë. Kështu nëse duam të dallojmë një kafe të transformuar në mënyrë
korrekte duhet të kemi parasysh këto detaje:
Nxehtësia
Nxehtësia është
thelbësore për kafenë. Nëse temperatura është shumë e lartë ajo e djeg kafenë,
nëse është shumë e ulët kafeja nuk ekstradohet në mënyrë korrekte. Nxehtësia
rregullohet nga vetë pajisja e ekspresit por banakjeri duhet të njohë doemos
parametrat.
Përveç temperaturës së
brendshme duhet të kemi kujdes edhe nxehtësinë që del jashtë ekspresit dhe
ngroh filxhanët që qëndrojnë mbi makinerinë e ekspresit, të cilët idealisht
duhet të mos jenë shumë të nxehtë.
Në momentin që e marrim
filxhanin e kafesë dhe ai është shumë i nxehtë për ta prekur me dorë, e jo më
për ta afruar në buzë, do të thotë që kafeja ka shanse të jetë “djegur” për
shkak të nxehtësisë në të cilën është mbajtur filxhani.
Legjendë urbane
Shpesh nëpër bare shikoj
peceta ose peshqirë të hedhur mbi makinën e ekpresit, dhe po të pyesësh
drejtuesit të shpjegojnë që kjo I mban filxhanët e ngrohtë. Në të vëretë,
filxhanët ngrohen mjaftueshëm dhe nuk kanë nevojë për “kuverta” përsipër, të
cilat do t’I ngohnin shumë më tepër seç duhet, e dyta kjo nuk lë ekpresin të
çlirojë nxehtësinë dhe mund të dëmtojë pjesë të ndryshme të brendshme.
Ngjyra
Nëse ngjyra e kremit
është shumë e errët do të thotë që kafeja është e “djegur”. Më konkretisht, kafeja
është bluar shumë imët, duke e penguar ujin të kalojë përmes filtrit në mënyrën
e duhur, do të bëjë që uji I nxehtë të rrisë temperaturën dhe të djegë
produktin final. Kjo kafe do të jetë shumë e hidhur dhe me një shije të djegur
në fund.
Nëse kafeja është shumë
e çelët, gati e verdhë, për shkak të mosbluarjes korrekte, në këtë rast shumë
të trashë, uji kaon shumë shpejt duke e filtruar shumë pak kafenë. Rrjedhimisht
kafeja do të jetë shumë e hollë dhe pa shumë shije.
Ekspresi I bërë mirë
duhet të ketë një ngjyrë të bukur lajthi, me krem të plotë dhe homogjen por jo të
trashë si shkumë, dhe nëse cilësia e kafesë është e lartë do të ketë një “tigraturë”
disa vija të holla me ngjyrë pak më të errët.